نوروفیدبک روشی ایمن و بدون درد است که در طی آن تعدادی سنسور به نام الکترود به سر بیمار متصل می‌گردد. در نوروفیدبک، براساس پروتکل‌های مشخص، بازخوردهای مناسب در جهت رفع نابهنجاری امواج مغزی به بیمار ارائه میشود. اطلاعات دریافتی توسط دو مانیتور جداگانه در اختیار بیمار و درمانگر قرار می‌گیرند. در این حالت هم بیمار و هم درمانگر قادر خواهند بود امواج مغزی بیمار را مشاهده کنند. در نتیجه فرایندهای ناهشیار و غیر ارادی (فعالیت امواج مغزی)، برای بیمار کاملاً محسوس می‌گردد (از طریق مشاهده آنها در کامپیوتر) و بیمار با کمک درمانگر و ارائه محرکهای دیداری-شنیداری قادر خواهد بود امواج نابنهجار را دستکاری کرده و در طی جلسات درمان آنها را به حالت بهنجار تبدیل کند. در رایج‌ترین روش مورد استفاده برای نوروفیدبک، بیمار در مانیتور خود یک بازی ویدیوئی انجام میدهد. البته بر خلاف بازیهای رایج بیمار نباید از دست خود استفاده کند بلکه این کار را از طریق الگوی امواج مغزی خود انجام میدهد. درمانگر در طول درمان امواج مغزی و تحلیل های صورت گرفته از آنها را در مانیتور خود مشاهده میکند و جریان بازی را به گونه‌ای هدایت میکند تا الگوی مناسب و بهنجار امواج مغزی فعال گردد. ایده اصلی درمان این است که مغز با مشاهده نابهنجاری امواج خود، یاد میگیرد خود را اصلاح نماید. این امر در روند درمان و بر اساس اصول یادگیری صورت میگیرد.
نوروفیدبک
روشی ایمن است که طی آن گیرنده هایی به نام الکترود روی مناطق خاصی از سطح سر(بنا به تشخیص درمانگر) متصل می شود،و سپس فعالیت مغزی را بصورت امواج مغزی ترجمه کرده و آن امواج را در قالب بازی کامپیوتری یا فیلم به مراجع نشان می دهد.
با این روش، بالا و پایین رفتن امواج مغزی به مراجع بازخورد داده می شود و مانند یک آینه برای مغز عمل میکند، مغز با بازی های ارائه شده شروع به تنظیم خود کرده و پس از چندین جلسه تمرین و تکرار، مغز تکالیف را می آموزد و خود را با آنها تطبیق می دهد، اینگونه است که طی یک دوره آموزشی مغز یاد می گیرد که خودش را اصلاح و تنظیم کند.
به این صورت میتوان مشکلاتی مانند، اضطراب، افسردگی، وسواس، خواب، خشم، خلق، اختلالات یادگیری،بیش فعالی، کمبود توجه و تمرکز، سردرد و میگرن و… را بهبود بخشید.
#نوروفیدبک
امواج مغزی و نوروفیدبک
وقتی یک گروه(شاید صدها هزار) از نورونها همزمان باهم شلیک میکنند اثری موجی شکل ایجاد می شود که موج مغزی نامیده میشود.این امواج ناشی از فعالیت های الکتروشیمیایی مغز توسط متخصصان به شکل الکتروانسفالوگرافی اندازه گیری و مطالعه میشود.طیف امواج مغزی به طور کلی به چهار باند فرکانس جدا تقسیم میشود. که هر یک از این امواج در نقاط مختلف سر با توان های متفاوتی فعالیت میکنند. هرگاه این نظم فعالیت امواج (به علت الگوی ژنتیکی یا محیط) بهم بریزد ممکن است فرد دچار مشکلات مختلفی از جمله، کمبود توجه و تمرکز، مشکلات خواب، خشم، بی انگیزگی، افسردگی، اضطراب، وسواس، اختلالات یادگیری، سردرد، میگرن و… شود، که با کمک نوروفیدبک و تنظیم امواج میتوان به بهبود موارد ذکر شده کمک کرد.
#نوروفیدبک
درمان استرس و اضطراب با بیوفیدبک و نوروفیدبک
استرس، هنگامی که به درستی مدیریت شود می تواند یک سرمایه واقعی برای عملکرد افراد تلقی شود با این حال، قرار گرفتن در معرض طولانی مدت استرس الگوی درون مغز تغییر خواهد کرد و تمامی عملکرد ما را هم تحت تاثیر قرار میدهد درست مانند عضلات.
استرس منجر به تنود عضلانی میشود و همین تنش می تواند بر سیستم اعصاب مرکزی، بر تعادل هورمونی، سیستم ایمنی بدن، در پردازش ذهنی و کنترل احساسی خلل ایجاد میکند .
افکار اضطرابی می تواند به سیستم فیزیولوژیکی و از لحاظ جسمی نیز صدمه بزند ،میگرن، ترس، مشکل خواب، روده تحریک پذیر، مشکل گوارش، مسائل خشم، خستگی آدرنال، فرسودگی شغلی تمام چیزهایی هستند که سیستم اعصاب ما می توانند از حضورشان رنج ببرد مخصوصا اگر تحت فشار طولانی مدت قرار بگیرد.
با استفاده از بیوفیدبک و نوروفیدبک ما میتوانیم این علائم فیزیولوژیک استرس زا را مشاهده کرده و به مرور با شکل دهی مغز می توانیم آنها را کاهش دهیم و با سیستم های تقویتی که در این سیستم قرار گرفته شده است مغز به مرور یاد می گیرد که به موقعیت طبیعی برگشته و خودش خود کنترلی را بر عهده بگیرد .
این روش یک روش هدفمند و مستقیم است که به مغز یاد میدهد در شرایط اضطراب زا چگونه عمل کند.
#استرس #اضطراب #نوروفیدبک
اثربخشی نوروفیدبک در کارکردهای شناختی بیماران مبتلا به آلزایمر
یافته‌های QEEG نشان میدهد بیماران آلزایمر در مقایسه با افراد مسن سالم دارای فعالیت تتای بیشتری هستند.
در این مقاله 10 بیمار 61-90 ساله تحت آموزش نوروفیدبک قرار گرفتند. ارزیابی توسط آزمون CAMCOG پیش و پس از مداخله صورت گرفت.
نتایج نشان داد بیمارانی که نوروفیدبک دریافت کردند کارکردهای شناختی پایداری داشتند. بهبودی در حافظه، یادآوری اطلاعات و بازشناسی در این افراد دیده شد.
#آلزایمر #درمان #نوروفیدبک
روش های درمان افسردگی
در درمان افسردگی دو نوع رویکرد درمانی وجود دارد : روش مبتنی بر #دارو_درمانی و روش مبتنی بر روش های #غیر_دارویی
از روش های غیر دارویی درمان افسردگی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
#نوروفیدبک #بیوفیدبک #شناخت_درمانی #رفتار_درمانی و #روان_درمانی شناختی
نوروفیدبک:
در بررسی مغز افراد افسرده با نوروفیدبک نشانه‌های مختلفی دیده میشود که بعضی از آنها عبارتند از:
افزایش یا کاهش فوق‌العاده در فعالیت امواج بتا و آلفا در سراسر یا بخشی از مغز؛ کاهش یا افزایش موج دلتا؛ کاهش یا افزایش غیرطبیعی کوهرنس و … . استفاده از نوروفیدبک منجر به انجام اصلاحات در الگوی امواج مغزی افراد افسرده می‌گردد. تغییر در میزان سروتونین و نوراپینفرین که دو انتقال‌دهنده عصبی هستند از علل بروز افسردگی است.
نقل و انتقالات انتقال‌دهنده‌ها از مباحث مربوط به شیمی مغز است.
نکته در اینجاست که تغییر در شیمی مغز به تغییر در امواج، و تغییر در امواج به تغییر در شیمی مغز می‌انجامد. لذا استفاده از نوروفیدبک و اصلاح الگوی امواج مغزی سبب ایجاد تعادل در نقل و انتقالات مواد شیمیایی مغز می‌گردد.
نوروفیدبك ساز و كار اصلی كه مغز به آن وسیله برانگیختگی فیزیولوژیك را كنترل می‌كند تحت كنترل درآورده و مكانیزم برانگیختگی را طبیعی می‌سازد. این روش صرفنظر از علت افسردگی اثربخش است.
در طی درمان مراجعه کننده ممكن است متوجه شود كه لازم است استفاده از داروهای ضدافسردگی یا محرك را كاهش دهد كه به هر حال باید از نظر دوز دارو در طی درمان تحت نظر متخصص باشد.
#افسردگی #درمان #نوروفیدبک
درمان پرخاشگری با نوروفیدبک
پژوهشها نشان می دهد نوروفیدبک می تواند پرخاشگری را کاهش دهد. پرخاشگری یکی از مشکلات و ناهنجاری های فردی است که امرزوه بسیاری از افراد به خصوص در سنین نوجوانی و بلوغ و جوانی با آن مواجه هستند.
پژوهش های صورت گرفته نشان می دهد بسیاری از نوجوانان و جوانانی که دچار پرخاشگری هستند در دوران کودکی خود از سوی والدین مورد پرخاشگری قرار گرفته اند.
#پرخاشگری #درمان #نوروفیدبک
تاثیر نوروفیدبک در عملکرد حرکتی بیماران سکته مغزی
نوروفیدبک با درمانهای روتین کاردرمانی نتایج کلینیکی بهتری در عملکرد حرکتی بیماران سکته مغزی دارد.
نواقص حرکتی شامل همی پارزی، عدم هماهنگی از رایج ترین آسیب های بعد از سکته مغزی می باشند.
بیشتر بیماران در طی زمان در بعضی از این نواقص بهبود می یابند کە البته میزان آن در بیماران مختلف متفاوت است، افزایش شدت و کمیت درمان پس از سکته مغزی می تواند بهبود را افزایش بخشد.
توانبخشی حرکتی این بیماران شامل ترکیبی از تکنیک های حرکت درمانی است کە در بسیاری از کلینیک های کار درمانی انجام می گیرد اما در این روندتوانبخشی بە امواج مغزی بیماران سکته مغزی و تاثیری کە این امواج می تواند بر حرکت داشته باشد توجهی نمی شود.
با توجه بە بهبودی قابل توجه در عملکرد اندام فوقانی و تحتانی بیماران بە نظر می رسد همراه کردن نوروفیدبک با درمان های روتین کار درمانی می تواند نتایج کلینیکی بهتری در بر داشته باشد.
#نوروفیدبک #سکته_مغزی
درمان شب ادراری با نوروفیدبک
روش درمانی نوروفیدبک بر مبنای الکتروانسفالوگرافی کمی (QEEG)، در درمان شب ادراری کودکان موثر است.
شب‌ادراری برای کودکان مشکلی کاملا رایج است و اغلب نیاز به مداخله دارد. استفاده از دارو و سایر روش‌های درمانی با درصد موفقیت کمی مواجه شده است. با این حال، مطالعات نشان میدهد هدف قرار دادن فعالیت‌های اعصاب مغزی از طریق روش درمانی نوروفیدبک، با نتایج امیدوارکننده‌ای همراه بوده است.دلایل مختلفی در اختلال شب‌ادراری دخیل می‌باشند که از جمله آنها میتوان به فرو رفتن در خواب عمیق، حساسیت به بعضی مواد غذایی و داشتن ظرفیت عملکردی کم مثانه اشاره کرد.
تنها 15 درصد کودکان با مشکل شب‌ادراری میتوانند بدون هیچ نوع مداخله‌ای بر این مشکل فائق آیند. هنگامی که درمانهای سنتی نظیر دارودرمانی پایان یابد، اغلب اختلال شب‌ادراری مجددا عود خواهد کرد. اما بررسی‌ها نشان داده است روش درمانی نوروفیدبک نسب به سایر روش‌های درمانی بسیار سودمندتر بوده و نتایج بسیار پایدارتری در اختلال شب ادراری کودکان خواهد داشت.
بهبود اضطراب با نوروفیدبک
ارتباط مغز با سایر قسمت های بدن از طریق امواج الکتریکی برقرار می شود، نوروفیدبک وسیله ای برای اندازه گیری و ارزیابی امواج مغزی و خصوصیات مربوط به آنهاست. برای داشتن عملکرد مناسب، هریک از امواج مغزی باید دارای میزان یکسان فعالیت خاصی باشد. با مقایسه اندازه های بدست آمده از ثبت امواج در فرد با مقادیر نرمال تا حدودی مشخص می شود که کدامیک از امواج در کدام نقطه از سر دارای فعالیت نامناسب است. با استفاده از این الگوی امواج مغزی می توان وضعیت عملکرد مغزی را بررسی کرد و سپس برای رسیدن به حالت بهینه تر برنامه ریزی کرد. امواج مغزی برحسب فرکانس به انواع مختلف تقسیم می شوند که هرکدام از این امواج مسئول وظیفه خاصی هستند.
#اضطراب #درمان #نوروفیدبک
نوروفیدبک و اختلالات یادگیری:
اختلالات یادگیری در سنین دبستان شایع هستند. در این نوع اختلالات، علی‌رغم هوش بهنجار و عدم وجود نقص حسی، کودک در یادگیری مشکل دارد.
این اختلالات موارد زیر را در بر میگیرد: نقص توانایی برای شناخت واژه‌ها، خواندن کند و نادرست، مشکل در فهمیدن و نام بردن اصطلاحات ریاضی، عمل‌ها و مفاهیم، و گروه‌بندی ارقام، رعایت مراحل ریاضی، شمارش، جدول ضرب و نیز مشکل در یادگیری نوشتن لغات و جملات.
نوروفيدبك در درمان این اختلال تحول بزرگی ایجاد کرده است و اغلب به تنهایی پاسخگوست و نیازی به درمان مکمل ندارد. معمولاً با کامل کردن یک دوره درمانی، بهبودی ثابتی حاصل میشود. تأثیر این روش در چندین پژوهش علمی و معتبر نیز تأیید شده است.
اما اعتبار نوروفیدبک در چیست؟
این روش به شرط تکمیل دوره درمانی می تواند اثرات ماندگار بر روی عملکرد مغز برجای بگذارد.
درمان بیش فعالی
از نشانگان اصلی ADHD میتوان
-بی توجهی
-تکانشگری
-بیش فعالی
را ذکر کرد که ممکن است فرد یک یا چند نشانه را داشته باشد، حدود 30 تا 40 درصد کودکان ADHD فقط نشانه بی توجهی را دارند.
دارو درمانی یکی از قدیمی ترین درمان های کودکان ADHD است، این گونه داروها معمولا محرک هستند و بیشترین تاثیر را بر رفتار حرکتی دارند، اما عوارض خاص خود را دارند.
به طور کلی درمان دارویی در موارد خاص و در کنار درمانهای دیگر باید صورت گیرد.
کاردرمانی( بازی هایی معمولا حرکتی که باعث افزایش دقت و تمرکز و.. میشود)
نوروفیدبک( آموزش کنترل امواج مغزی)
رفتار درمانی( آموزش والدین برای رفتار با کودک)
از اقدامات مفید برای بهبود کودکان بیش فعال است.
بیش فعالی معمولا هنگامی که بچه ها به نوجوانی میرسند، کاهش می یابد. با این وجود بسیاری از کودکان نشانگان عدم توجه و تکانشگری را تا بزرگسالی نشان می دهند.با درمان مناسب اکثریت کودکان ADHA میتوانند نشانگان را کاهش و در حیطه های مهم زندگی موفق شوند.
#نوروفیدبک #بیش_فعالی
رفتار درمانی (نوروفیدبک):
اختلال بیش فعالی همراه با کمبود توجه (ADHD):
این اختلال در کودکی آغاز می شود و با علائمی مانند بی قراری، بی توجهی، تکانشی بودن، عدم تمرکز در درس یا تکالیف، حواس پرتی و فعالیت زیاد و شلوغی همراه است. این اختلال می تواند باعث افت عملکرد تحصیلی و نمرات بد در مدرسه، رابطه بد کودک با اطرافیان و دوستان، عصبانیت کودک و ناتوانی وی در انجام تکالیف و وظایفش شود.
درمان سنتی بیش فعالی استفاده از داروهای محرک (مانند ریتالین) می باشد. این داروها تا وقتی که مصرف می شوند موثرند اما با قطع مصرف ممکن است بیماری عود کند. بعلاوه استفاده صرف و طولانی مدت از این داروها ممکن است عوارض جانبی بر کودکان داشته باشد که می توان به سردرد، تهوع، بی خوابی و از همه مهمتر ایجاد وقفه در رشد کودک اشاره کرد. درمان نوروفیدبک هیچ یک از عوارض ذکر شده را ایجاد نمی کند بلکه با عوارض مثبتی همچون بهبود خلق کودک و کاهش پرخاشگری همراه است. بعلاوه تاثیر درمان نوروفیدبک طولانی است و حتی پس از اتمام درمان نیز ماندگار می باشد.
#بیش_فعالی #نوروفیدبک #عوارض
تاثیر نوروفیدبک بر بیش فعالی
در سال های اخیر نوروفیدبک به عنوان روشی برای بهبود مشکلات بیش فعالی و کمبود توجه و تمرکز مورد توجه قرار گرفته است.
کمبود توجه و تمرکز در بعضی افراد به تنهایی مشاهده می شود (ADD) در صورتی که در بعضی دیگر با بیش فعالی همراه است(ADHD). با بلوغ و افزایش سن معمولا بیش فعالی کمرنگ شده زیرا فرد یاد میگیرد خود را بهتر با محیط هماهنگ کند در حالی که کمبود توجه و تمرکز در فرد باقی می ماند.
در حال حاضرموسسات متعددی در کشورهای مختلف دنیا وجود دارند که برای بهبود بیش فعالی و کمبود توجه و تمرکز از نوروفیدبک استفاده میکنند.
در 180 مطالعه ای که بین سال های 1975-2014 بر روی اثرگذاری نوروفیدبک بر بیش فعالی/نقص توجه، ناتوانی یادگیری، ارتقا توانایی آموزشی-شناختی انجام شد، نتایج بدست آمده نشان دهنده اثر قابل مقایسه نوروفیدبک با ریتالین ، بهبود در 80% مبتلایان و ماندگاری اثرات بهبود حداقل تا 10 سال بعد از درمان کامل است،همچنین بیانگر تاثیر در موارد زیر است:
کاهش تکانشگری و اضطراب
افزایش پایداری خلق
بهبود الگوی خواب
بهبود توجه و تمرکز
بهبود حافظه و عملکرد تحصیلی
افزایش IQ
نوروفیدبک روشی است که در آن با استفاده از دستگاه های الکترونیکی بازخوردها و واکنش های فیزیولوژیکی و غیر اردای انسان به او شناسانده می شوند. در این صورت فرد با استفاده از نوروفیدبک قادر خواهد بود که عوامل و ایراداتی که موجبات کاهش تمرکز و حواس پرتی در او می شوند را به تدریج حذف نموده و با جایگزین کردن اعمال دیگر تمرکز را بهبود داده و سبب ارتقای عملکردی مغز خود شود.
کنش پریشی گفتار چیست؟
تعریف
کنش پریشی گفتار کودکان یک اختلال گفتاری حرکتی است. کودکان مبتلا به این اختلال در گفتن صداها، هجاها و کلمات مشکل دارند. این مشکل ناشی از ضعف عضلات یا فلجی نیست. بلکه برنامه ریزی مغز برای حرکت بخش هایی از بدن که در گفتار دخالت دارند (مانند لب ها، فک و زبان) دچار اشکال است. کودک می داند که می خواهد جه بگوید، اما مغز او در هماهنگ کردن حرکات عضلاتی که برای گفتن این کلمات مورد نیاز هستند با مشکل روبروست.
علائم کنش پریشی گفتار کودکان کدامند؟
همه کودکان مبتلا به کنش پریشی گفتار مثل هم نیستند. تمامی علائمی که در ادامه به آن ها اشاره می شود ممکن است در هر کودکی دیده نشوند. لازم است کودک توسط یک آسیب شناس گفتار و زبان :: speech and language pathologist :: (گفتاردرمانگر) که در مورد کنش پریشی دانش کافی داشته باشد، مورد ارزیابی قرار گیرد تا وی بتواند احتمال وجود سایر علل اختلالات گفتاری را نفی کرده و تشخیص قطعی بدهد. موارد کلی که انتظار وجود آن ها می رود عبارتند از:
در سنین بسیار پایین:
کودکان مبتلا دردوره نوزادی کوکو (صداسازی نوزادان دو- سه ماهه) و غان و غون نمی کنند.
نخستین کلمات دیر پیدا می شوند و اغلب در تلفظ آن ها بعضی صداها حذف می شوند.
تنوع آواهایی که تولید می کنند ( واکه ها و همخوان ها) کم است.
در پیوتد دادن صداها به یکدیگر مشکل دارند، ممکن است بین صداها مکث های زیادی وجود داشته باشد.
به طرق مختلفی کلمات را ساده تر می کنند. مثلا صداهای ساده تر را جانشین صداهای سخت ترکرده یا صدای سخت را حذف می کنند ( هرچند همه کودکان چنین کاری می کنند، اما این وضعیت در کودکان مبتلا به آپراکسی (کنش پریشی) گفتار بیشتر دیده می شود.).
ممکن است در خوردن مشکل داشته باشند.
کودکان بزرگتر:
در تلفظ صداها خطاهای بی ثباتی دارند که علت آن نداشتن رشد کافی نیست.
درک زبانیشان بسیار بهتر از توانایی بیانی آن هاست.
در تقلید از گفتار دیگران مشکل دارند، اما گفتار تقلیدیشان بهتر از گفتار خودبخودی آن هاست.
وقتی برای تولید صدایی تلاش می کنند و یا سعی می کنند لب ها، زبان و فک ها را برای حرکت مورد نظرشان هماهنگ سازند، ممکن است حرکاتشان کورمال کورمال به نظر برسند.
هرچه کلمات یا عبارات طولانی تر باشند در بیان آن ها بیشتر مشکل دارند.
به نظر می رسد که وقتی مضطرب هستند بیشتر مشکل دارند.
درک گفته های آن ها مخصوصا برای افراد ناآشنا سخت است.
به صورت متغیر و با آهنگ یکنواخت صداسازی می کنند، یا روی هجاها یا کلمات نامناسب تکیه می گذارند.
سایر مشکلات بالقوه
ضعف در لب ها، فک و/ یا زبان
تاخیر در رشد زبان
سایر مشکلات زبان بیانی مانند درهم ریختگی ترتیب کلمات در جمله و به یاد آوردن کلمات
مشکلاتی در هماهنگی یا اجرای حرکات ظریف
حساسیت بیش از اندازه یا کمتر از حد در دهان (مثلا از مسواک زدن یا غذاهای ترد خوششان نمی آید و یا ممکن است نتوانند از طریق لمس چیزی را که در دهان دارند تشخیص دهند).
کودکان مبتلا به کنش پریشی یا سایر مشکلات گفتاری ممکن است در یادگیری خواندن، نوشتن و هجی کردن هم با مشکل مواجه باشند.
چگونگی تشخیص:
انجام یک ارزیابی شنوایی توسط شنوایی شناس می تواند احتمال وجود آسیب شنوایی را که از علل اختلالات گفتاری است منتفی سازد.
آسیب شناس گفتار و زبان :: ::speech and language pathologistکه در این زمینه تجربه دارد، کودک را ارزیابی می کند. این ارزیابی شامل ارزیابی دهانی –حرکتی، آهنگ گفتار و رشد آواهای گفتاری است. گفتاردرمانگر می تواند کنش پریشی (آپراکسی) را تشخیص داده و احتمال سایر اختلالات گفتاری را نفی کند، مگر این که فقط بتواند یک نمونه گفتار محدود بگیرد که در این صورت تشخیص نسبتا با چالش مواجه می شود.
معرفی علائم و نشانه های زودهنگام اوتیسم (autism spectrum disorder)
علائم و نشانه‌های هشدار دهنده زیادی وجود دارد اما به طور معمول اختلال‌ها حول مهارتهای اجتماعی، مشکل گفتار و زبان، مشکلات ارتباطی غیرکلامی و رفتارهای انعطاف‌ناپذیر می‌چرخد.
در حال حاضر محققان به این نتیجه رسیده‌اند که والدین میتوانند نشانه‌های اوتیسم (autism spectrum disorder) را خیلی زود و در کمتر از ۴ ماهگی نوزاد تشخیص دهند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها ارزیابی‌هایی را در این زمینه انجام داده است. در اینجا برخی از نشانه‌هایی که ممکن است کودک از خود نشان دهد، با هم مرور میکنیم.
تا سه ماهگی
تشخیص زود هنگام اوتیسم (autism spectrum disorder) می‌تواند یک تفاوت چشمگیر در روند بهبود ایجاد کند. به همین دلیل است که هرچه زودتر بتوان این اختلال را مشخص کرد، درمان متفاوت و البته موثری را میتوان به کار گرفت. تا سه ماهگی علائمی که باید به آنها توجه کنید از قرار زیر است:
• او به صداهای بلند پاسخ نمی‌دهد.
• او با چشمش اشیایی که در حال حرکت هستند، دنبال نمی‌کند.
• او اشیا را گرفته و نگه نمی‌دارد.
• او به آدم‌ها نمی‌خندد.
• او غان و غون نمی‌کند (حرف‌های بی‌ربطی که قبل از زبان باز کردن به کار می‌‌برد)
• او به چهره‌های جدید توجهی نشان نمی‌دهد.
تا ۷ ماهگی
• او سرش را به سمت صدایی که شنیده برنمی‌گرداند.
• او هیچ محبتی به شما نشان نمی‌دهد.
• او نمی‌خندد یا صداهای دیگری از خودش در نمی‌آورد.
• او برای به دست آوردن اشیا کاری نمی‌کند.
• او برای خودش هم لبخندی ندارد.
• او تلاش نمی‌کند با انجام کاری در شما جلب توجه ایجاد کند.
• او هیچ علاقه‌ای به بازی‌هایی مانند دالی موشه نشان نمی‌دهد.
تا ۱۲ ماهگی
• او چهار دست و پا نمی‌رود.
• او تک واژه‌ها را بیان نمی‌کند.
• او حرکات بدن مانند تکان دادن سر یا تکان دادن بدن را انجام نمی‌دهد.
• او به اشیا یا عکس‌ها اشاره نمی‌کند.
• او حتی با وجود پشتیبان هم نمی‌تواند بایستد.
تا ۲۴ ماهگی
• او نمی‌تواند راه برود.
• او بیش از ۱۵ کلمه نمی‌تواند صحبت کند.
• او از اسم‌های دو کلمه‌ای نمی‌تواند استفاده کند.
• او به نظر نمی‌رسد که کاربرد اشیا خانه مانند تلفن، چنگال، قاشق و … را بداند.
• او کارها و حرف‌های شما را تقلید نمی‌کند.
• او نمی‌تواند یک اسباب بازی چرخ دار را هل دهد.
• او دستورالعمل‌های ساده را دنبال نمی‌کند.
علائم و نشانه‌ها درکودکان بزرگتر
همچنان که کودکان بزرگتر می‌شوند علامت‌ها هم متنوع‌تر میشود. علائم و نشانه‌های هشدار دهنده زیادی وجود دارد اما به طور معمول اختلال‌ها حول مهارتهای اجتماعی، مشکل گفتار و زبان، مشکلات ارتباطی غیرکلامی و رفتارهای انعطاف‌ناپذیر می‌چرخد.
علائم ناشی از مشکلات اجتماعی، زبانی، حرکتی
• او علاقه‌ای به دیگران و اتفاق‌هایی که دور و برش می‌افتد، ندارد.
• او نمی‌داند چگونه با دیگران ارتباط برقرار کرده یا بازی کند.
• او ترجیح میدهد مورد نوازش یا لمس قرار نگیرد.
• او در درک احساساتش مشکل دارد.
• او به صحبت دیگران گوش نمی‌دهد.
• او ترجیح میدهد در دنیای خودش زندگی کند.
• او به جای پاسخ دادن به سوال، آن را تکرار میکند.
• او خود را سوم شخص خطاب میکند.
• او از تماس چشمی پرهیز میکند.
• او از حرکات صورت بدون مطابقت با آنچه می‌گوید، استفاده میکند.
• او واکنش‌های غیرمنتظره به مناظر، بو یا صدا نشان میدهد و ممکن است به صدای بلند حساس باشد.
• او از زبان بدن نمی‌تواند استفاده کند.
• او از یک روال روتین پیروی میکند.
• او با هرگونه تغییر برنامه مشکل دارد.
• او مدت زمان زیادی به حرکت یک پنکه یا چرخ اسباب بازی نگاه میکند.
منبع: سایت شفاآنلاین
در سطوح 2 و 3 طیف اوتیسم (autism spectrum disorder) میشه رو این علائم تا حدود زیادی تکیه کرد.. اما در سطح یک مقداری باید ریزتر شد.. شاید این علائم را بخصوص علائم رشد روانی حرکتی را نداشته باشند. و این که برای نگران نکردن خانواده ها باید گفت که این علائم اگر با هم باشند به متخصص مراجعه کنند .
https://telegram.me/gofta_tavan_gostar مارا در تلگرام دنبال کنید
چه کودکانی نیاز به گفتاردرمانی دارند؟
کودک یک ساله گفتار را به‌صورت تک کلمه شروع میکند. وقتی سنش به یک سال و نیم می‌رسد، تعداد کلمات افزایش می‌یابد و در ۲ سالگی می‌تواند جمله‌های ۲ کلمه‌ای بگوید. به‌تدریج دامنه کلمات و جمله‌ها و گفتار پیوسته کودک کامل‌تر میشود. هر کودکی رشد زبان را مثل سایر توانایی‌های رشدی- حرکتی در سن مشخصی پشت سر می‌گذارد و همان‌طور که مثال زدم، در هر مرحله نشانه‌هایی از رشد زبان بروز میکند. توجه به این نشانه‌ها مشخص میکند کودک تاخیر گفتاری دارد یا نه. مثلا اگر در ۲ سالگی هنوز کودکی قادر به بیان تک‌‌کلمه نیست، باید والدین به گفتاردرمانگر مراجعه کنند.
یعنی فقط داشتن گفتار مهم است؟ قابل‌فهم نبودن کلماتی که کودک می‌گوید به گفتاردرمانی نیاز ندارد؟
همزمان با رشد زبان، صداهای تولیدشده در گفتار هم دقیق‌تر و مفهومی‌تر می‌شوند. «م»، «ب» و «د» جزو صداهایی هستند که زودتر ظاهر می‌شوند و صداهایی مثل «ک» و «گ» و «س» و «ز» دیرتر ظاهر می‌شوند و آخرین صدا، «ر» هست. رشد این صداها نیز باید مورد توجه قرار گیرد. برخی کودکان صداها را به وضوح بیان نمی‌کنند و گفتار نامفهومی دارند. متاسفانه زمانی والدین به این موضوع دقت میکنند که فرزندشان وارد پیش‌دبستانی شده و اولیای مدرسه متوجه مشکل گفتاری کودک می‌شوند. این تاخیر و بی‌توجهی در تحصیل کودک مشکل‌آفرین خواهد شد.
اگر به دلایلی سن طلایی درمان گفتار گذشت، دیگر اصلاح‌شدنی نیست؟
حتی در بزرگسالانی که مشکلاتی در گفتار و زبان دارند، امکان معالجه وجود دارد اما درمان به مراتب سخت‌تر است چون عادت‌های غلط گفتاری به حدی در زبان نفوذ کرده که فرد قادر به ترک آنها نیست.
آیا بیماری‌های خاصی وجود دارد که به واسطه ابتلا به آنها کودک دچار تاخیر گفتاری شود؟
در برخی شرایط خاص مثلا در کودکانی که نارس متولد می‌شوند، تاخیر گفتار و زبان قابل‌پیش‌بینی است و تمهیداتی وجود دارد که گفتاردرمانی از طریق لمس درمانی و تقویت مهارتهای مربوط به تغذیه به ایجاد مهارتهای دهانی ـ حرکتی از همان سنین پایین کمک کند. سندرم های ژنتیکی خاصی هم مثل سندرم داون یا سندرم های دیگری که باعث عقب ماندگی‌های ذهنی و تاخیرهای روانی-حرکتی یا شناختی میشود، وجود دارد که کودک با آن متولد میشود و مشکلات گفتاری در این کودکان قابل پیش‌بینی است. اما در برخی موارد تاخیر و آسیب‌های کلامی بدون علت است و کودک در سایر حیطه‌های شناختی و هوشی بدون مشکل است حتی شنوایی سالمی دارد اما در ادای کلمات و جمله‌ها به مشکل برمی‌خورد. در این شرایط مراجعه به گفتاردرمانگر و توجه به برخی تمهیدات به رشد زبان کمک میکند.
آیا میتوان گفت تاخیر کلامی در هر شرایطی نگران‌کننده است؟
تاخیر در رشد زبان اگر درحد چند ماه باشد، نگران‌کننده نیست یعنی اگر کودکی تمام مهارتهای حرکتی-شناختی را داشته و شنوایی‌اش ایرادی نداشته باشد، ارتباط چشمی خوبی برقرار کند و مفاهیم را با رفتارش برساند و ارتباط اجتماعی خوبی داشته باشد، تاخیر چند ماهه کلامی نگران‌کننده نیست اما این کودکان هم باید تا قبل از ۳ سالگی به لحاظ گفتاری راه بیفتند. با این حال مشاوره با گفتاردرمانگر برای تشخیص موارد نگران‌کننده توصیه میشود. به‌خصوص برای لکنت (stuttering) به مشاوره نیاز است.
توصیه ای راجع به اتمام دوره ی درمان به نقل از محسن گلریز، کارشناس ارشد آسیب شناس گفتار و زبان
معمولا کودکانی که به‌دلیل اختلال‌های گفتار و زبان همراه والد یا والدین برای اولین بار در کلینیک حضور پیدا میکنند، ارزیابی می‌شوند و قرار جلسات منظم هفتگی برای آنها تعیین خواهد شد. ممکن است والدین در جلسه حضور داشته باشند یا خارج از اتاق درمان منتظر بمانند. معمولا بعد از هر جلسه، گفتاردرمانگر توصیه‌های لازم در مورد تمرین‌ها را به والدین میدهد و آنها در طول هفته باید سعی کنند تمرین‌ها را در منزل انجام دهند تا یادگیری در محیط واقعی زندگی انجام شود و کودک آنچه می‌آموزد به محیط‌های روزمره زندگی تعمیم دهد.
متاسفانه برخی از والدین بعد از مراجعه اول یا گذراندن چند جلسه گمان میکنند نیازی به ادامه درمان نیست و خودشان میتوانند درمان را انجام دهند اما این باور کاملا نادرست است. والدین به تنهایی و بدون مشاوره آسیب‌شناس گفتار و زبان قطعا نخواهند توانست آموزش‌های لازم را برای کودک خود انجام دهند. آسیب‌شناس گفتار و زبان در طول پروسه درمان هم نقش درمانگر و هم نقش هدایت‌گر والدین را انجام میدهد و موثرترین نتایج درمانی از همکاری سه عنصر اصلی درمان یعنی مراجع، درمانگر و والدین به‌دست خواهدآمد.
